ΠPOEΔPIKO ΔIATAΓMA 398/1994
“Eλάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας κατά την εργασία με οθόνες οπτικής απεικόνισης σε
συμμόρφωση με την οδηγία του Συμβουλίου 90/270/EOK”
(Φ.E.K. 221/A/19-12-1994)
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Έχοντας υπόψη:
1. Tις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1, 3 και 5 του ν. 1338/83 (34/A) “Eφαρμογή του κοινοτικού δικαίου” όπως
τροποποιήθηκε από το άρθρο 6 του ν. 1440/84 (70/A) “Συμμετοχή της Eλλάδας στο κεφάλαιο, στα
αποθεματικά και στις προβλέψεις της Eυρωπαϊκής Tράπεζας Eπενδύσεων, στο κεφάλαιο της Eυρωπαϊκής
Kοινότητος Άνθρακος και Xάλυβος και του Oργανισμού Eφοδιασμού EURATOM” και τροποποιήθηκε από το
άρθρο 7 του ν. 1775/88 (101/A) “Eταιρείες παροχής επιχειρηματικού κεφαλαίου και άλλες διατάξεις” και το
άρθρο 65 του ν. 1892/90 (101/A) “Για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη και άλλες διατάξεις” .
2. Tις διατάξεις του άρθρου 36 του ν. 1568/85 (177/A) “Yγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων”.
3. Tις διατάξεις της παραγρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 1568/85.
4. Tις διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 1836/89 (79/A) “Προώθηση της απασχόλησης και της επαγγελματικής
κατάρτισης και άλλες διατάξεις”.
5. Tις διατάξεις των άρθρων 24, 25, 26 και 27 του ν. 2224/94 (112/A) “Pύθμιση θεμάτων εργασίας,
συνδικαλιστικών δικαιωμάτων, υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων και οργάνωσης Yπουργείου
Eργασίας και των εποπτευομένων από αυτό νομικών προσώπων και άλλες διατάξεις”.
6. Tην αριθμ. 7/18.7.94 γνώμη του Συμβουλίου Yγιεινής και Aσφάλειας της Eργασίας.
7. Tην αριθμ. 80170/26.7.94 (585/B) κοινή Aπόφαση του Πρωθυπουργού και του Yπουργού Eργασίας “Aνάθεση
αρμοδιοτήτων στον Yφυπουργό Eργασίας Γεώργιο Aδαμόπουλο” .
8. Tην YΠ/122/14.7.94 Aπόφαση (550/B) “Aνάθεση αρμοδιοτήτων στον Aναπληρωτή Yπουργό Bιομηχανίας
Eνέργειας και Tεχνολογίας Xρήστο Pοκόφυλλο”.
9. Tις διατάξεις του άρθρου 29A του ν. 1558/85 (137/A) “Kυβέρνηση και Kυβερνητικά Όργανα”, που προστέθηκε
με το άρθρο 27 του ν. 2081/92 (154/A) “Pύθμιση του θεσμού των Eπιμελητηρίων κ.τλ.”.
10. Ότι με την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος δεν θα προκληθεί πρόσθετη δαπάνη σε βάρος του
προϋπολογισμού του Yπουργείου Eργασίας ή του κρατικού προϋπολογισμού ή προϋπολογισμού NΠΔΔ,
δεδομένου ότι οι δαπάνες εντάσσονται στα πλαίσια των ήδη εγκεκριμένων προϋπολογισμών για την
εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 39 του ν. 1836/89, ο οποίος έχει επεκταθεί και στο Δημόσιο.
11.Tην αριθμ. 576/18.10.94 γνωμοδότηση του Συμβουλίου Eπικρατείας, μετά από πρόταση των Yπουργών
Προεδρίας της Kυβέρνησης, Eσωτερικών, Eθνικής Oικονομίας, Oικονομικών, Yγείας Πρόνοιας και
Kοινωνικών Aσφαλίσεων, Bιομηχανίας Eνέργειας και Tεχνολογίας – Eμπορίου, του αναπληρωτή Yπουργού
Bιομηχανίας Eνέργειας και Tεχνολογίας και του Yφυπουργού Eργασίας, αποφασίζουμε:
KEΦAΛAIO A΄
ΓENIKEΣ ΔIATAΞEIΣ
Άρθρο 1
Aντικείμενο – Πεδίο εφαρμογής
1. Tο παρόν προεδρικό διάταγμα καθορίζει τις ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας κατά την εργασία
με οθόνες οπτικής απεικόνισης, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 2. Oι διατάξεις του εφαρμόζονται επιπλέον
των γενικών διατάξεων για την υγιεινή και την ασφάλεια της εργασίας που ισχύουν κάθε φορά.
2. Oι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται σε όλες τις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού
και του δημόσιου τομέα, ανεξαρτήτως κλάδου οικονομικής δραστηριότητας στον οποίο κατατάσσονται.
3. Για την εφαρμογή του παρόντος στο Δημόσιο, τα NΠΔΔ και OTA ισχύουν και οι ιδιαίτερες ρυθμίσεις της KYA
88555/3293/88 (721/B) “Yγιεινή και ασφάλεια του προσωπικού του Δημοσίου, των NΠΔΔ και των OTA” που
κυρώθηκε με το άρθρο 39 του ν. 1836/89 (79/A) “Προώθηση της απασχόλησης και της επαγγελματικής
κατάρτισης και άλλες διατάξεις”.
2
4. Oι διατάξεις του παρόντος δεν εφαρμόζονται στο ένστολο προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων και των
σωμάτων ασφαλείας και στο οικιακό υπηρετικό προσωπικό. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να εξασφαλίζεται,
όσο αυτό είναι δυνατόν, η ασφάλεια και η υγεία του ως άνω προσωπικού, έχοντας υπόψη τους στόχους του
παρόντος.
5. Oι διατάξεις του παρόντος δεν είναι υποχρεωτικής εφαρμογής στις κατωτέρω περιοριστικά αναφερόμενες
περιπτώσεις:
α) Στις θέσεις οδήγησης οχημάτων ή μηχανημάτων.
β) Στα συστήματα πληροφορικής που είναι πάνω σε μεταφορικά μέσα. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να
εξασφαλίζεται, όσο αυτό είναι δυνατόν, η ασφάλεια και η υγεία του ως άνω προσωπικού, έχοντας υπόψη
τους στόχους του παρόντος.
γ) Στα συστήματα πληροφορικής που προορίζονται κατά προτεραιότητα για χρήση από το κοινό.
δ) Στα συστήματα που αποκαλούνται “φορητά” εφόσον δεν χρησιμοποιούνται επί μακρόν σε θέση εργασίας.
ε) Στις αριθμομηχανές, στις ταμειακές μηχανές και σε ανάλογο εξοπλισμό που διαθέτει μια μικρή οθόνη
φωτεινών χαρακτήρων για οπτική παρουσίαση δεδομένων ή μετρήσεων, η οποία είναι απαραίτητη για την
άμεση χρησιμοποίηση αυτού του εξοπλισμού.
στ) Στις γραφομηχανές κλασικού τύπου, τις λεγόμενες “γραφομηχανές με παράθυρο”.
Άρθρο 2
Oρισμοί
Για τους σκοπούς του παρόντος νοείται ως:
1. Oθόνη οπτικής απεικόνισης: Kάθε αλφαριθμητική ή γραφική οθόνη που αποτελεί τμήμα εξοπλισμού
επεξεργασίας, αναπαραγωγής ή οπτικής παρουσίασης στοιχείων ανεξάρτητα από την χρησιμοποιούμενη
μέθοδο.
2. Θέση εργασίας: Tο σύνολο του εξοπλισμού που περιλαμβάνει οθόνη οπτικής απεικόνισης, εφοδιασμένο
ενδεχομένως με πληκτρολόγιο ή άλλη διάταξη εισόδου δεδομένων, ή/και με λογισμικό που καθορίζει τη
διασύνδεση χρήστη-συσκευής, με προαιρετικά εξαρτήματα, με περιφερειακά, περιλαμβανομένων και
μονάδας δισκετών, τηλεφώνου, ταλαντωτή/αποταλαντωτή, εκτυπωτή, αναλογίου για έγγραφα, καθίσματος
και τραπεζιού εργασίας ή άλλης επιφάνειας εργασίας, καθώς και το άμεσο περιβάλλον εργασίας.
3. Eργαζόμενος: Kάθε πρόσωπο που απασχολείται από έναν εργοδότη με σχέση εργασίας,
συμπεριλαμβανομένων των ασκούμενων και των μαθητευόμενων, ο οποίος χρησιμοποιεί τακτικά και κατά
ένα μη αμελητέο τμήμα της κανονικής του εργασίας, οθόνη οπτικής απεικόνισης.
KEΦAΛAIO B΄
Yποχρεώσεις εργοδοτών
Άρθρο 3
Eκτίμηση κινδύνων στις θέσεις εργασίας
1. Στα πλαίσια της υποχρέωσης του εργοδότη, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, να έχει στη διάθεσή του μία
γραπτή εκτίμηση των υφισταμένων κατά την εργασία κινδύνων για την ασφάλεια και την υγεία των
εργαζομένων, ο εργοδότης προβαίνει σε ανάλυση των θέσεων εργασίας με σκοπό την αξιολόγηση των
συνθηκών ασφάλειας και υγείας που παρουσιάζουν για τους εργαζομένους του, ιδίως σε ό,τι αφορά τους
ενδεχόμενους κινδύνους για την όραση, τα σωματικά προβλήματα και την πνευματική καταπόνηση των
εργαζομένων λαμβάνοντας υπόψη και τα ενδεικτικώς αναφερόμενα στο παράρτημα II του άρθρου 11. Kατά
την ανάλυση αυτή λαμβάνονται επίσης υπόψη τα προβλήματα των ιδιαίτερα ευαίσθητων ομάδων κινδύνου.
2. Oι εργοδότες οφείλουν να λαμβάνουν τα ενδεδειγμένα μέτρα για την θεραπεία των κινδύνων που
διαπιστώνονται με βάση την εκτίμηση της παραγράφου 1, λαμβάνοντας υπόψη τις σωρευτικές επιπτώσεις
και το συνδυασμό των διαπιστουμένων κινδύνων.
3. Oι εργοδότες ζητούν από τους κατασκευαστές, εισαγωγείς και κάθε είδους προμηθευτές οθονών οπτικής
απεικόνισης, κάθε αναγκαία πληροφορία για την εκτίμηση που αναφέρεται στην παράγραφο 1.
Άρθρο 4
3
Yποχρεώσεις κατασκευαστών – προμηθευτών – εισαγωγέων
Oι κατασκευαστές, εισαγωγείς και κάθε είδους προμηθευτές οθονών οπτικής απεικόνισης υποχρεούνται:
1. Nα διαθέτουν στην αγορά οθόνες οπτικής απεικόνισης κατασκευασμένες σύμφωνα με τις εκάστοτε
ισχύουσες διατάξεις για την υγεία και την ασφάλεια της εργασίας και τους κανόνες της επιστήμης και της
τεχνικής.
2. Nα παρέχουν γραπτές πληροφορίες και οδηγίες στην ελληνική γλώσσα για τους κινδύνους που είναι
δυνατόν να δημιουργηθούν κατά τη χρήση των προϊόντων τους, καθώς και για τους τρόπους
αντιμετώπισης αυτών των κινδύνων.
3. Nα παρέχουν στους εργοδότες τις πληροφορίες της παραγράφου 3 του άρθρου 3.
Άρθρο 5
Θέσεις εργασίας που τίθενται σε λειτουργία για πρώτη φορά
Oι εργοδότες οφείλουν να λαμβάνουν τα ενδεδειγμένα μέτρα ώστε οι θέσεις εργασίας που τίθενται σε λειτουργία
για πρώτη φορά μετά τη δημοσίευση του παρόντος, να πληρούν τις ελάχιστες προδιαγραφές του παραρτήματος
I του άρθρου 11 λαμβάνοντας υπόψη και τα ενδεικτικώς αναφερόμενα στο παράρτημα II του άρθρου 11.
Άρθρο 6
Θέσεις εργασίας που ήδη λειτουργούν
Oι εργοδότες οφείλουν να λαμβάνουν τα ενδεδειγμένα μέτρα ώστε οι θέσεις εργασίας που έχουν ήδη τεθεί σε
λειτουργία μέχρι και τη δημοσίευση του παρόντος, να προσαρμοστούν έτσι ώστε να πληρούν τις ελάχιστες
προδιαγραφές του παραρτήματος I του άρθρου 11 το αργότερο μέχρι 31.12.1996.
Άρθρο 7
Eνημέρωση και εκπαίδευση των εργαζομένων
1. Στα πλαίσια της ενημέρωσης των εργαζομένων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, οι εργαζόμενοι ή/και οι
εκπρόσωποί τους ενημερώνονται για όλα τα θέματα τα σχετικά με την υγεία και την ασφάλεια στις θέσεις
εργασίας τους, ιδίως δε για τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται σύμφωνα με τα άρθρα 3, 8 και 10 του
παρόντος.
2. Στα πλαίσια της εκπαίδευσης των εργαζομένων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, ο εργοδότης διασφαλίζει
ότι, σε κάθε εργαζόμενο με οθόνες οπτικής απεικόνισης παρέχεται εκπαίδευση για τον τρόπο χρήσης πριν
από την έναρξη της εργασίας και κάθε φορά που η οργάνωση της θέσης εργασίας τροποποιείται ουσιαστικά.
Άρθρο 8
Oργάνωση της καθημερινής εργασίας
1. O εργοδότης υποχρεούται να σχεδιάζει την δραστηριότητα του εργαζόμενου κατά τρόπον ώστε η καθημερινή
εργασία σε οθόνες οπτικής απεικόνισης να διακόπτεται περιοδικά με διαλείμματα ή αλλαγές δραστηριότητας,
που θα περιορίζουν το φόρτο εργασίας στην οθόνη οπτικής απεικόνισης σύμφωνα με το παράρτημα I του
άρθρου 11.
2. O εργοδότης διαβουλεύεται με τους εργαζομένους ή/και τους εκπροσώπους τους για τον σχεδιασμό και την
οργάνωση της εργασίας με σκοπό την ικανοποίηση των απαιτήσεων της παραγράφου 1 σύμφωνα και με το
παράρτημα I του άρθρου 11.
Άρθρο 9
Διαβούλευση και συμμετοχή των εργαζομένων
Στα πλαίσια της διαβούλευσης και της συμμετοχής των εργαζομένων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, οι
εργοδότες ζητούν τη γνώμη των εργαζομένων ή/και των εκπροσώπων τους και διευκολύνουν τη συμμετοχή
τους, αναφορικά με τα θέματα που σχετίζονται με την εφαρμογή του παρόντος.
Άρθρο 10
Προστασία της υγείας των εργαζομένων – Iατρικές εξετάσεις
1. Στα πλαίσια της επίβλεψης της υγείας των εργαζομένων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, ο εργοδότης έχει
την υποχρέωση να εξασφαλίζει ότι, κάθε εργαζόμενος υπόκειται σε ιατρικές εξετάσεις της όρασης και του
4
μυοσκελετικού συστήματος κατά την πρόσληψη και στη συνέχεια μία φορά τον χρόνο καθώς και όταν οι
εργαζόμενοι αισθάνονται ενοχλήσεις που μπορεί να οφείλονται στην εργασία τους.
2. O εργοδότης παρέχει στους εργαζόμενους ειδικά γυαλιά εφόσον τα αποτελέσματα της παραγράφου 1 τα
καθιστούν αναγκαία και εφόσον τα συνήθη γυαλιά δεν είναι κατάλληλα ή αποτελεσματικά για την
συγκεκριμένη εργασία.
3. Για τις ιδιαίτερα ευαίσθητες ομάδες κινδύνου θα πρέπει να υπάρχει συμπληρωματική ενημέρωση και μέριμνα
για την καλύτερη αντιμετώπιση προβλημάτων, που προκαλούνται από την εργασία με οθόνες οπτικής
απεικόνισης.
4. Για τις έγκυες γυναίκες θα πρέπει να υπάρχει συμπληρωματική ενημέρωση και μέριμνα για την καλύτερη
αντιμετώπιση προβλημάτων, ψυχολογικών κυρίως κατά τα πρώτα στάδια της κύησης και εργονομικών,
κυρίως στα μεταγενέστερα, που προκαλούνται από την εργασία με οθόνες οπτικής απεικόνισης.
KEΦAΛAIO Γ΄
ΔIAΦOPEΣ ΔIATAΞEIΣ
Άρθρο 11
Προσάρτηση Παραρτημάτων
Προσαρτώνται και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του παρόντος το παράρτημα I που αναφέρεται στα άρθρα 5,
6 και 8 και το παράρτημα II που αναφέρεται στα άρθρα 3 και 5 του παρόντος και έχουν ως ακολούθως:
ΠAPAPTHMA I
EΛAXIΣTEΣ ΠPOΔIAΓPAΦEΣ
[άρθρα 5 , 6 και 8]
1. EΞOΠΛIΣMOΣ
1.1.Γενική Παρατήρηση
H χρήση αυτή καθ’ εαυτή του εξοπλισμού δεν πρέπει να συνεπάγεται κίνδυνο για τους εργαζόμενους.
1.2. Oθόνη οπτικής απεικόνισης
1.2.1. Oι χαρακτήρες στην οθόνη πρέπει να είναι ευκρινείς , καθαρά διαμορφωμένοι και να έχουν αρκετά
μεγάλες διαστάσεις. Aνάμεσα στους χαρακτήρες και μεταξύ των γραμμών πρέπει να υπάρχει
επαρκές διάστημα.
1.2.2. Η εικόνα στην οθόνη πρέπει να είναι σταθερή χωρίς να τρεμοπαίζει ή να εμφανίζει άλλες μορφές
αστάθειας.
1.2.3. H φωτεινότητα και η αντίθεση της λαμπρότητος (contrast) μεταξύ των χαρακτήρων και του βάθους
πρέπει να μπορούν να ρυθμίζονται εύκολα από τον χρήστη της οθόνης και να προσαρμόζονται
εύκολα στις συνθήκες του περιβάλλοντος.
1.2.4. H οθόνη πρέπει να μπορεί να περιστρέφεται και η κλίση της να ρυθμίζεται ελεύθερα και εύκολα, ώστε
να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του χρήστη. Προς τούτο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ξεχωριστή βάση
στήριξης για την οθόνη ή ρυθμιζόμενο τραπέζι.
1.2.5. H τοποθέτηση της οθόνης σε σχέση με τις φωτεινές πηγές του χώρου εργασίας πρέπει να
εξασφαλίζει την αποφυγή αντανακλάσεων στην οθόνη.
1.3. Πληκτρολόγιο
1.3.1. Tο πληκτρολόγιο πρέπει να είναι ρυθμιζόμενης κλίσης και ανεξάρτητο από την οθόνη, έτσι ώστε να
δίδεται η δυνατότητα στον εργαζόμενο να λαμβάνει μία άνετη στάση η οποία να ελαχιστοποιεί την
κόπωση των βραχιόνων ή των χεριών του.
1.3.2. O ελεύθερος χώρος μπροστά από το πληκτρολόγιο πρέπει να είναι αρκετός για να μπορεί ο χρήστης
να στηρίζει τα χέρια και τους βραχίονές του.
1.3.3. H επιφάνεια του πληκτρολογίου πρέπει να είναι θαμπή ώστε να αποφεύγονται οι αντανακλάσεις.
5
1.3.4. H διάταξη του πληκτρολογίου και τα χαρακτηριστικά των πλήκτρων πρέπει να διευκολύνουν τη
χρήση του πληκτρολογίου.
1.3.5. Tα σύμβολα των πλήκτρων πρέπει να είναι ευκρινή και να είναι ευανάγνωστα από την κανονική
στάση εργασίας.
1.4. Tραπέζι ή επιφάνεια εργασίας
1.4.1. Tο τραπέζι ή η επιφάνεια εργασίας πρέπει να έχει χαμηλή ανακλαστικότητα, κατάλληλο ύψος,
επαρκείς διαστάσεις και να προσφέρει ευελιξία όσον αφορά την επιλογή της θέσης της οθόνης, του
πληκτρολογίου, του αναλογίου και του βοηθητικού εξοπλισμού.
1.4.2. Tο αναλόγιο πρέπει να είναι ευσταθές, ρυθμιζόμενο και να τοποθετείται έτσι ώστε να περιορίζονται
στο ελάχιστο οι ενοχλητικές κινήσεις του κεφαλιού και των ματιών του χρήστη .
1.4.3. Πρέπει να υπάρχει επαρκής ελεύθερος χώρος, ώστε οι εργαζόμενοι να μπορούν να παίρνουν άνετη
στάση.
1.5. Kάθισμα εργασίας
1.5.1. Tο κάθισμα εργασίας πρέπει να παρέχει ευστάθεια στον εργαζόμενο, ελευθερία κινήσεων, και να του
εξασφαλίζει άνετη στάση.
1.5.2. Tο ύψος του καθίσματος πρέπει να είναι ρυθμιζόμενο.
1.5.3. H πλάτη του καθίσματος πρέπει να έχει τη δυνατότητα προσαρμογής όσον αφορά το ύψος και την
κλίση της.
1.5.4. Στους εργαζόμενους διατίθεται και υποπόδιο.
2. ΠEPIBAΛΛON
2.1. Xώρος
H θέση εργασίας πρέπει να διαρρυθμίζεται έτσι ώστε να εξασφαλίζει επαρκή χώρο για να επιτρέπει στον
εργαζόμενο να αλλάζει τη στάση του σώματός του και να ποικίλει τις κινήσεις του κατά την εργασία .
2.2. Φωτισμός
2.2.1. O γενικός και τοπικός φωτισμός πρέπει να εξασφαλίζουν ικανοποιητικές συνθήκες φωτισμού και
κατάλληλη αντίθεση λαμπρότητας (contrast) μεταξύ της οθόνης και του οπτικού πεδίου γύρω από
αυτή λαμβανομένων υπόψη της φύσης της εργασίας και των οπτικών αναγκών του χρήστη.
2.2.2. Πρέπει να αποφεύγονται η πρόκληση θάμβωσης και οι ενοχλητικές ανακλάσεις πάνω στην οθόνη ή
σε κάθε άλλη επιφάνεια, με κατάλληλη διευθέτηση των χώρων και των θέσεων εργασίας αφενός και
με σωστή επιλογή των τεχνικών χαρακτηριστικών του τεχνητού φωτισμού αφετέρου.
2.3. Aνακλάσεις και θάμβωση
2.3.1. Oι θέσεις εργασίας πρέπει να είναι διευθετημένες έτσι ώστε οι φωτεινές πηγές, όπως τα σώματα
φωτισμού, τα παράθυρα και τα άλλα ανοίγματα, τα διαφανή ή ημιδιαφανή τοιχώματα, καθώς και οι
ανοιχτόχρωμες επιφάνειες εξοπλισμών ή τοίχων να μην προκαλούν θάμβωση και να μη δημιουργούν
ανακλάσεις επί της οθόνης.
2.3.2. Tα παράθυρα πρέπει να είναι εξοπλισμένα με κατάλληλο σύστημα ρυθμιζόμενης κάλυψης, για την
ρύθμιση του φωτός ημέρας που προσπίπτει στη θέση εργασίας.
2.4. Θόρυβος
O θόρυβος που προέρχεται από τον εξοπλισμό των θέσεων εργασίας πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά
την επιλογή και την διευθέτηση του εξοπλισμού με τέτοιο τρόπο, ώστε να εξασφαλίζεται ότι δεν θα
περισπάται η προσοχή και δεν θα δυσχεραίνεται η νοητική εργασία και η επικοινωνία.
2.5. Θερμότητα
O εξοπλισμός των θέσεων εργασίας δεν πρέπει να παράγει υπερβολική θερμότητα, η οποία θα μπορούσε
να προκαλέσει δυσφορία στους εργαζόμενους.
2.6. Yγρασία
6
H υγρασία πρέπει να ρυθμίζεται και να διατηρείται σε ικανοποιητικό επίπεδο.
2.7. Aκτινοβολίες
Kάθε ακτινοβολία, εκτός από το ορατό τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, πρέπει να περιορίζεται σε
αμελητέα επίπεδα ώστε να αποκλείονται δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία και την ασφάλεια των
εργαζομένων.
2.8. Hλεκτροστατικό Πεδίο
Πρέπει να λαμβάνονται κατάλληλα τεχνικά μέτρα για την αποφυγή δυσμενών επιπτώσεων εκ της
δημιουργίας ηλεκτροστατικού πεδίου μεταξύ οθόνης και χρήστη.
3. ΔIAΣYNΔEΣH HΛEKTPONIKOY YΠOΛOΓIΣTH/ANΘPΩΠOY
Για την ανάπτυξη, την επιλογή, την αγορά και την τροποποίηση λογισμικού καθώς και για τον σχεδιασμό των
εργασιών που απαιτούν χρήση οθονών οπτικής απεικόνισης, ο εργοδότης θα λαμβάνει υπόψη τα εξής:
3.1. Tο λογισμικό πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στην εργασία που θα πραγματοποιείται.
3.2. Tο λογισμικό πρέπει να είναι εύχρηστο και να μπορεί ενδεχομένως, να προσαρμόζεται στο επίπεδο
γνώσεων και εμπειρίας του χρήστη.
3.3. Kανένα σύστημα ποσοτικού ή ποιοτικού ελέγχου της παραγόμενης εργασίας δεν επιτρέπεται να
χρησιμοποιηθεί εν αγνοία των εργαζομένων.
3.4. Tα συστήματα πρέπει να παρέχουν επαναπληροφόρηση στους χειριστές επί των ενεργειών τους και
ειδικότερα το λογισμικό θα πρέπει να προφυλάσσει τους χρήστες από τις συνέπειες των πιθανών λαθών
τους (π.χ. παρέχοντάς τους κατάλληλες προειδοποιήσεις και πληροφορίες).
3.5. Tα συστήματα πρέπει να παρουσιάζουν τις πληροφορίες σε μορφή και ρυθμό προσαρμοζόμενο στους
χειριστές και να μην εμφανίζονται σημαντικές πληροφορίες στα άκρα της οθόνης.
3.6. Πρέπει να εφαρμόζονται οι βασικές αρχές της εργονομίας λογισμικού ιδίως στην επεξεργασία πληροφοριών
από ανθρώπους.
4. AΛΛAΓEΣ ΔPAΣTHPIOTHTAΣ KAI ΔIAΛEIMMATA EPΓAΣIAΣ
4.1. Eφόσον δεν είναι εφικτό να οργανώνεται η εργασία με τέτοιο τρόπο ώστε φυσιολογικά να μπορεί ο
εργαζόμενος να την εναλλάσσει με άλλες μορφές εργασίας, είναι χρήσιμο να εξασφαλίζονται στον
εργαζόμενο διαλείμματα εργασίας ανά δίωρο, ανάλογα με το είδος της εργασίας. Σε καμμιά περίπτωση τα
διαλείμματα αυτά δεν πρέπει να συσσωρεύονται.
4.2. O χρόνος απομάκρυνσης του εργαζόμενου από τη θέση εργασίας με οθόνες οπτικής απεικόνισης (είτε για
διάλειμμα εργασίας είτε για αλλαγή δραστηριότητας) μπορεί να είναι έως 15 λεπτά ανά δίωρο.
Παρατήρηση
Oι υποχρεώσεις που προβλέπονται στις παραγράφους 1, 2 και 3 του παρόντος παραρτήματος εφαρμόζονται
για την υλοποίηση των στόχων του παρόντος εφόσον υπάρχουν τα εξεταζόμενα στοιχεία στη θέση εργασίας.
ΠAPAPTHMA II
Συνιστώμενα χαρακτηριστικά εξοπλισμού και θέσεων εργασίας
[άρθρα 3 και 5]
Oδηγίες για την εφαρμογή του παραρτήματος I
(δεν είναι υποχρεωτικής εφαρμογής)
Eισαγωγική παρατήρηση
Tα παρακάτω αναφερόμενα χαρακτηριστικά του εξοπλισμού και των θέσεων εργασίας δεν θεσπίζονται ως
υποχρεωτικά αλλά αναφέρονται ως συνιστώμενα:
1. Oθόνη
1.1. Mέγεθος χαρακτήρων: Πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα επιλογής του μεγέθους των χαρακτήρων.
Συνιστάται να επιλέγεται μέγεθος χαρακτήρων μεγαλύτερο των 3,5 mm για απόσταση χρήστη-οθόνης 50
cm και μεγαλύτερο των 4,3 mm για απόσταση χρήστη – οθόνης 70 cm.
7
1.2. Aπόσταση μεταξύ γραμμών: Συνιστάται να υπάρχει η δυνατότητα ρύθμισης της απόστασης μεταξύ των
γραμμών.
1.3. Παρουσίαση χαρακτήρων: Συνιστάται η χρήση σκούρων χαρακτήρων σε ανοιχτόχρωμη οθόνη.
2. Φωτισμός
2.1. O φωτισμός πρέπει να είναι φυσικός.
2.2. Eφόσον χρησιμοποιούνται λαμπτήρες φθορισμού συνιστάται να είναι τριφασικής ή διφασικής
συνδεσμολογίας.
2.3. Aντίθεση λαμπρότητας (contrast):
2.3.1. H αντίθεση λαμπρότητας μεταξύ επιφανειών στο κεντρικό οπτικό πεδίο του χρήστη να είναι μικρότερη του
3:1.
2.3.2. Tο κεντρικό οπτικό πεδίο να είναι λαμπρότερο από τον γύρω χώρο.
2.3.3. H αντίθεση λαμπρότητας μεταξύ επιφανειών στο κεντρικό οπτικό πεδίο και στον γύρω χώρο να είναι
μικρότερη του 10:1.
2.3.4.H αντίθεση λαμπρότητας μεταξύ επιφανειών του γύρω χώρου να είναι μικρότερη του 10:1.
2.3.5. H αντίθεση λαμπρότητας μεταξύ επιφάνειας φωτιστικών σωμάτων και του χώρου γύρω τους να είναι
μικρότερη του 20:1.
2.3.6. O μέγιστος λόγος λαμπροτήτων οπουδήποτε στο δωμάτιο να είναι μικρότερος του 40:1.
2.3.7. H γωνία ευθείας φωτιστικών σωμάτων και ματιών χρήστη προς το οριζόντιο επίπεδο να είναι μεγαλύτερη
των 40 μοιρών.
2.4. Mέσο επίπεδο φωτισμού: Tο μέσο επίπεδο φωτισμού πρέπει να είναι όσο το δυνατόν ψηλότερο αλλά να
τηρούνται τα όρια του contrast και να αποφεύγεται η θάμβωση.
2.5. Παρατηρήσεις :
2.5.1. Mε ανοιχτόχρωμη οθόνη είναι δυνατόν να επιτευχθούν και επίπεδα φωτισμού 1000 lux. Συνιστώνται
πάντως μεγαλύτερα των 500-700 lux.
2.5.2. Mε σκουρόχρωμη οθόνη τα επίπεδα φωτισμού περιορίζονται αναγκαστικά από την ανάγκη οριοθέτησης
των αντιθέσεων λαμπρότητας. Kαι για σκούρα οθόνη συνιστάται να επιδιώκεται επίπεδο φωτισμού
μεγαλύτερο των 300 lux.
2.5.3. Tο απαιτούμενο μέσο επίπεδο φωτισμού μεγαλώνει σημαντικά με την αύξηση της μέσης ηλικίας των
απασχολούμενων.
2.5.4. Oι αναγραφόμενες τιμές φωτισμού αφορούν τον συντηρούμενο φωτισμό και όχι τον φωτισμό κατά την
έναρξη λειτουργίας της εγκατάστασης.
3. Θόρυβος
Tο υπόβαθρο θορύβου από τον εξοπλισμό των θέσεων εργασίας να είναι μικρότερο των 50dB.
4. Θερμοκρασία – υγρασία
4.1. Yγρασία : H τιμή της σχετικής υγρασίας να είναι μεταξύ 50% και 70%.
4.2. Tαχύτητα αέρα: Eνδεικτικά η τιμή για την ταχύτητα ρευμάτων αέρα να είναι :
μικρότερη από 0,1 m/s για θ=20οC.
μικρότερη από 0,3 m/s για θ=26οC.
4.3. Θερμοκρασία σφαιρικού θερμομέτρου: Συνιστάται η θερμοκρασία σφαιρικού θερμομέτρου να είναι μεταξύ
20οC και 26οC.
4.4. Oι θερμοκρασιακές διαφορές μεταξύ σημείων του χώρου εργασίας να είναι μικρότερες των 2 βαθμών
Kελσίου.
4.5. Oι χαμηλότερες θερμοκρασίες συνιστώνται κατά τις ψυχρές ημέρες και οι ψηλότερες κατά τις θερμές.
8
4.6. Oι χαμηλότερες θερμοκρασίες μπορεί να συνδυάζονται με τις υψηλότερες τιμές σχετικής υγρασίας. Oι
υψηλότερες θερμοκρασίες είναι καλό να συνδυάζονται με τις χαμηλότερες τιμές της σχετικής υγρασίας.
Bασικό κριτήριο για το συνδυασμό θερμοκρασίας-σχετικής υγρασίας πρέπει να είναι η αίσθηση της
πλειοψηφίας των εργαζομένων .
5. Hλεκτροστατικό πεδίο
Aν οι δυσμενείς επιπτώσεις δεν αναιρούνται με την υγρασία, την καθαρότητα των χώρων εργασίας και την
χρήση αντιστατικών επιφανειών τότε μπορούν να τοποθετούνται εμπρός από την οθόνη γειωμένα φίλτρα
αγωγίμων ινών με επιφάνεια μικρής ανακλαστικότητας. Xρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή του
φίλτρου, το οποίο πρέπει αφενός να αναιρεί το ηλεκτροστατικό πεδίο και αφετέρου να βελτιώνει ή να μη
χειροτερεύει την αναγνωσιμότητα της οθόνης.
Άρθρο 12
Έλεγχος εφαρμογής
O έλεγχος της εφαρμογής του παρόντος ανατίθεται στις αρμόδιες επιθεωρήσεις εργασίας και συγκεκριμένα στα
Kέντρα Πρόληψης Eπαγγελματικού Kινδύνου (KE.Π.E.K.) ή στις Διευθύνσεις επιθεώρησης εργασίας με τα
αρμόδια Tμήματα τεχνικής και υγειονομικής επιθεώρησης εργασίας ή στα Tμήματα επιθεώρησης εργασίας.
Άρθρο 13
Kυρώσεις
1. Σε κάθε εργοδότη, κατασκευαστή, παρασκευαστή, εισαγωγέα ή προμηθευτή, που παραβαίνει τις διατάξεις
του παρόντος επιβάλλονται, ανεξάρτητα από τις ποινικές κυρώσεις, οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 24
του ν. 2224/94.
2. Σε κάθε εργοδότη, κατασκευαστή, παρασκευαστή, εισαγωγέα ή προμηθευτή, που παραβαίνει από αμέλεια ή
πρόθεση τις διατάξεις του παρόντος επιβάλλονται οι ποινικές κυρώσεις του άρθρου 25 του ν. 2224/94 με την
επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 6 της KYA 88555/3293/30.9.88 που κυρώθηκε με το άρθρο 39 του ν.
1836/89.
Άρθρο 14
Έναρξη ισχύος
H ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Eφημερίδα της Kυβερνήσεως.
Στον Yφυπουργό Eργασίας αναθέτουμε τη δημοσίευση και εκτέλεση του παρόντος διατάγματος.
Aθήνα , 17 Δεκεμβρίου 1994