Kαι στον δικό μας κλάδο, των τηλεπικοινωνιών και της πληροφορικής, η βία ενάντια στις εργαζόμενες γυναίκες παίρνει άλλες διαστάσεις από την εργοδοσία και είτε εμφανίζεται μέσα από αναχρονιστικούς κανονισμούς εργασίας, που αγγίζουν μόνο την σεξουαλική παρενόχληση, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το ν. Χατζηδάκη, είτε εισέρχεται στις εργασιακές σχέσεις με τις ευέλικτες μορφές εργασίας, όπως η τηλεργασία.
Το συνδικάτο μας από την αρχή εμφάνισης της τηλεργασίας, την ανέδειξε σαν μια μορφή ευέλικτης μορφής εργασίας, παρότι παρουσιάστηκε σαν παροχή, σαν κάτι προοδευτικό. Εμείς την χαρακτηρίζουμε ευέλικτη μορφή εργασίας, καθώς καταργεί κάθε διάκριση ανάμεσα στον εργάσιμο και μη εργάσιμο χρόνο, αυξάνει την εντατικοποίηση της εργασίας, απομονώνει τον εργαζόμενο από το χώρο εργασίας κι από τους συναδέλφους του, με αποτέλεσμα να μπαίνουν εμπόδια στην κοινωνική και συνδικαλιστική του δράση. Τελικά, διαλύει τόσο την προσωπική, όσο και την οικογενειακή ζωή. Οι εργαζόμενοι καλούνται οι ίδιοι – με ατομική τους ευθύνη – να φροντίσουν για τα μέτρα υγείας και ασφάλειας, επωμίζονται τα λειτουργικά κόστη. Αξιοποιείται ως μέσο καταπάτησης αργιών και άδειας. Είναι χαρακτηριστικό πως η αναρρωτική έχει σχεδόν αντικατασταθεί – ιδιαίτερα στην πληροφορική. Τελικά, σε συνδυασμό με μορφές υποαπασχόλησης, χτυπά τη σταθερή και μόνιμη δουλειά με δικαιώματα.
Φαινομενικά η τηλεργασία είναι μια λύση σε καθημερινά – αντικειμενικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες. Είναι όμως ελεύθερη επιλογή;
Για εμάς είναι βία οι εργαζόμενες μητέρες, που το παιδί τους έμεινε εκτός παιδικού σταθμού, ή γιατί ο παιδικός έκλεισε, να μην έχουν που να το αφήσουν, να οδηγούνται στην τηλεργασία. Μητέρες που τα παιδιά τους είναι στο νηπιαγωγείο, γιατί δεν έχουν ποιος να πάρει το παιδί από το σχολείο. Μητέρες παιδιών δημοτικού, γιατί θεωρούν ότι προλαβαίνουν και τα διαβάζουν, τα πηγαίνουν σε δραστηριότητες κλπ., ενώ παράλληλα εργάζονται από το σπίτι, επεκτείνοντας έτσι τον εργάσιμο χρόνο, είτε προς το βράδυ, είτε γιατί ξεκινάει η εργάσιμη μέρα από το χάραμα για να τα προλάβουν όλα στη δουλειά.
Είναι βία η εργαζόμενη να μένει στο σπίτι να τηλεργάζεται, ενώ παράλληλα φροντίζει τον ηλικιωμένο γονιό, ή το παιδί όταν είναι άρρωστο, επειδή δεν υπάρχουν δομές για τους ηλικιωμένους, άδειες και διευκολύνσεις για τους γονείς.
Στην πληροφορική είναι καθεστώς το 9ωρο και το 12ωρο, γιατί ο ψηφιακός μετασχηματισμός κρύβει πίσω του χρονοδιαγράμματα που είναι άπιαστα στο 8ωρο. Είναι βία για τις νέες εργαζόμενες, το ότι η δουλειά στο σπίτι δεν τελειώνει ποτέ, οπότε δεν έχουν ελεύθερο χρόνο να τον αξιοποιήσουν για τα χόμπι, τη γυμναστική και τα ενδιαφέροντά τους. Η προσπάθεια και η πίεση για έναν καλύτερο μισθό, αφού δεν υπάρχουν ΣΣΕ, τις οδηγεί σε ένα κυνήγι άφταστων στόχων. Ειδικά οι νέες στην πληροφορική, πιέζονται από την εργοδοσία να αναπληρώσουν δήθεν τον χαμένο χρόνο της εγκυμοσύνης και της λοχείας, πριν τη δημιουργία οικογένειας. Σε αυτό το ράλι του ανταγωνισμού, προσπαθούν να κερδίσουν έναν καλύτερο μισθό, για να ανταποκριθούν στο κόστος ζωής, τα ενοίκια.
Είναι βία η ερώτηση στη συνέντευξη αν σκοπεύεις να μείνεις έγκυος το επόμενο διάστημα, ή η δήθεν «παροχή» για κρυοσυντήρηση των ωαρίων, που καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι πλασάρεται, ώστε να αποφασίζουν οι επιχειρηματικοί όμιλοι πότε και αν θα γίνουμε μητέρες.
Είναι βία το ότι μια εργαζόμενη για να πάει και να έρθει στη δουλειά του ξοδεύει άπειρες ώρες και σχεδόν ένα μηνιάτικο σε βενζίνες και εισιτήρια, επειδή δεν υπάρχουν ασφαλείς, σύγχρονες και φτηνές μετακινήσεις και επιλέγει την τηλεργασία σαν το μικρότερο κακό.
Τελικά, με την τηλεργασία η εκμετάλλευση εντείνεται, όπως και η εργοδοτική βία. Η εργαζόμενη δουλεύει πιο εντατικά και περισσότερες ώρες, άρα ο εργοδότης την εκμεταλλεύεται περισσότερο. Ο ίδιος μάλιστα, απαλλάσσεται από λειτουργικά έξοδα, αλλά και από την ευθύνη για την υγεία και την ασφάλεια της εργαζόμενης, όπως και τους εργαζόμενου.
Οι γυναίκες καταλήγουν να κάνουν ταυτόχρονα πολλά πράγματα. Να δουλεύουν ενώ παράλληλα ασχολούνται με την φροντίδα παιδιών, ηλικιωμένων, με το νοικοκυριό. Επεκτείνουν τον εργάσιμο χρόνο, για να βγει η δουλειά και να αναπληρώσουν τον χρόνο των διαλειμμάτων. Χάνουν τελικά, πολύτιμο ποιοτικό χρόνο με την οικογένεια, τον σύντροφο, τους φίλους, αφού όλη την ημέρα δουλεύουν. Οι εργαζόμενοι, τα νέα ζευγάρια δεν μένουν σε βίλες, αλλά σε σπίτια μικρά, με αποτέλεσμα τα παιδιά να περιορίζονται σε δωμάτια και αυτό οδηγεί συχνά σε συγκρούσεις. Ακόμα και παιδιά να μην υπάρχουν στο σπίτι, ένα ζευγάρι που τηλεργάζεται με μεγάλη πίεση και εντατικοποίηση, καυγάδες στη δουλειά, επηρεάζεται στη σχέση του, δημιουργούνται τριβές και συγκρούσεις.
Αυτή η ζωή, μπορεί να γεννήσει ή να εντείνει την ενδοοικογενειακή βία. Αφήνει τη γυναίκα εγκλωβισμένη στο σπίτι, απομονωμένη από τους συναδέλφους της, οριακά την καθιστά ανίκανη να αντιδράσει, να ξεφύγει από μια τέτοια σχέση. Έχει επιπτώσεις και στην ψυχολογία. Βλέπουμε στους χώρους μας για παράδειγμα να έχουν αυξηθεί οι κρίσεις πανικού.
Τις προηγούμενες μέρες ανακοινώθηκαν απολύσεις στην Openbet, μια εταιρεία πληροφορικής. Οι περισσότεροι συνάδελφοι που ανακοινώθηκε ότι θα απολυθούν είναι αποκλειστικά τηλεργαζόμενοι. Αποδεικνύει και αυτό, ότι αυτή η μορφή εργασίας κάνει τον εργαζόμενο πιο ευάλωτο στην απόλυση, γεγονός που έχει επίπτωση στην οικονομική ανεξαρτησία της γυναίκας και άρα στο ότι είναι δύσκολο να απεμπλακεί από μια κακοποιητική σχέση, έναν γάμο που μπορεί να μη θέλει πια κλπ
Η εργοδοσία όχι μόνο αποκρύπτει τις επιπτώσεις της τηλεργασίας στη ζωή μας, αλλά μας την πλασάρει ως λύση ρίχνοντας στις πλάτες των εργαζόμενων γυναικών την ατομική ευθύνη για τα παιδιά, τους ηλικιωμένους, τις ευθύνες της οικογένειας, την ακρίβεια που πετσοκόβει τους μισθούς μας. Δεν επιδιώκει μόνο να συναινούμε σιωπηρά σ’ αυτή τη μορφή εργασίας, αλλά και να την αποζητούμε ως λύση στα καθημερινά μας προβλήματα.
Η συλλογική μας δράση μέσα από το σωματείο μας, η κοινή δράση με την ΟΓΕ πρέπει να φωτίζει τις δυνατότητες του 21ου αι. Το σύγχρονο και προοδευτικό είναι όλοι να έχουμε μόνιμη και σταθερή δουλειά. Είναι η μείωση του εργάσιμου χρόνου, για να έχουμε χρόνο για αθλητισμό, πολιτισμό, ψυχαγωγία, έρωτα, για την οικογένεια. Είναι όλα τα παιδιά να έχουν θέση σε έναν παιδικό σταθμό, να έχουν οι εργαζόμενες μητέρες και πατέρες άδειες και παροχές, όσο τα παιδιά πηγαίνουν σχολείο. Να έχουμε υψηλού επιπέδου, δωρεάν φροντίδα των ηλικιωμένων και των ΑΜΕΑ με ευθύνη του κράτους.
Μαρία Καπελλάκη,
Μέλος του Δ.Σ. του Σ.Ε.ΤΗ.Π. νομού Αττικής.
Ομιλία στο πλαίσιο της ημερίδας της Ο.Γ.Ε, μπροστά στην Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών με θέμα : «Αγωνιζόμαστε ενάντια σε κάθε μορφή βίας κατά των γυναικών στην εργασία, στην εκπαίδευση, στην οικογένεια, ενάντια στη βία των ιμπεριαλιστικών πολέμων και της προσφυγιάς».
Σάββατο 25 Νοέμβρη 2023 στη Νομική Σχολή της Αθήνας
Μαρία Καπελλάκη,
Μέλος του Δ.Σ. του Σ.Ε.ΤΗ.Π. νομού Αττικής.
Suha Dorkhom, δικηγόρος και εκπρόσωπος της Παλαιστινιακής Πρεσβείας στην Ελλάδα, στον χαιρετισμό που απηύθυνε από το βήμα της ημερίδας
Kαι στον δικό μας κλάδο, των τηλεπικοινωνιών και της πληροφορικής, η βία ενάντια στις εργαζόμενες γυναίκες παίρνει άλλες διαστάσεις από την εργοδοσία και είτε εμφανίζεται μέσα από αναχρονιστικούς κανονισμούς εργασίας, που αγγίζουν μόνο την σεξουαλική παρενόχληση, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το ν. Χατζηδάκη, είτε εισέρχεται στις εργασιακές σχέσεις με τις ευέλικτες μορφές εργασίας, όπως η τηλεργασία.
Το συνδικάτο μας από την αρχή εμφάνισης της τηλεργασίας, την ανέδειξε σαν μια μορφή ευέλικτης μορφής εργασίας, παρότι παρουσιάστηκε σαν παροχή, σαν κάτι προοδευτικό. Εμείς την χαρακτηρίζουμε ευέλικτη μορφή εργασίας, καθώς καταργεί κάθε διάκριση ανάμεσα στον εργάσιμο και μη εργάσιμο χρόνο, αυξάνει την εντατικοποίηση της εργασίας, απομονώνει τον εργαζόμενο από το χώρο εργασίας κι από τους συναδέλφους του, με αποτέλεσμα να μπαίνουν εμπόδια στην κοινωνική και συνδικαλιστική του δράση. Τελικά, διαλύει τόσο την προσωπική, όσο και την οικογενειακή ζωή. Οι εργαζόμενοι καλούνται οι ίδιοι – με ατομική τους ευθύνη – να φροντίσουν για τα μέτρα υγείας και ασφάλειας, επωμίζονται τα λειτουργικά κόστη. Αξιοποιείται ως μέσο καταπάτησης αργιών και άδειας. Είναι χαρακτηριστικό πως η αναρρωτική έχει σχεδόν αντικατασταθεί – ιδιαίτερα στην πληροφορική. Τελικά, σε συνδυασμό με μορφές υποαπασχόλησης, χτυπά τη σταθερή και μόνιμη δουλειά με δικαιώματα.
Φαινομενικά η τηλεργασία είναι μια λύση σε καθημερινά – αντικειμενικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες. Είναι όμως ελεύθερη επιλογή;
Για εμάς είναι βία οι εργαζόμενες μητέρες, που το παιδί τους έμεινε εκτός παιδικού σταθμού, ή γιατί ο παιδικός έκλεισε, να μην έχουν που να το αφήσουν, να οδηγούνται στην τηλεργασία. Μητέρες που τα παιδιά τους είναι στο νηπιαγωγείο, γιατί δεν έχουν ποιος να πάρει το παιδί από το σχολείο. Μητέρες παιδιών δημοτικού, γιατί θεωρούν ότι προλαβαίνουν και τα διαβάζουν, τα πηγαίνουν σε δραστηριότητες κλπ., ενώ παράλληλα εργάζονται από το σπίτι, επεκτείνοντας έτσι τον εργάσιμο χρόνο, είτε προς το βράδυ, είτε γιατί ξεκινάει η εργάσιμη μέρα από το χάραμα για να τα προλάβουν όλα στη δουλειά.
Είναι βία η εργαζόμενη να μένει στο σπίτι να τηλεργάζεται, ενώ παράλληλα φροντίζει τον ηλικιωμένο γονιό, ή το παιδί όταν είναι άρρωστο, επειδή δεν υπάρχουν δομές για τους ηλικιωμένους, άδειες και διευκολύνσεις για τους γονείς.
Στην πληροφορική είναι καθεστώς το 9ωρο και το 12ωρο, γιατί ο ψηφιακός μετασχηματισμός κρύβει πίσω του χρονοδιαγράμματα που είναι άπιαστα στο 8ωρο. Είναι βία για τις νέες εργαζόμενες, το ότι η δουλειά στο σπίτι δεν τελειώνει ποτέ, οπότε δεν έχουν ελεύθερο χρόνο να τον αξιοποιήσουν για τα χόμπι, τη γυμναστική και τα ενδιαφέροντά τους. Η προσπάθεια και η πίεση για έναν καλύτερο μισθό, αφού δεν υπάρχουν ΣΣΕ, τις οδηγεί σε ένα κυνήγι άφταστων στόχων. Ειδικά οι νέες στην πληροφορική, πιέζονται από την εργοδοσία να αναπληρώσουν δήθεν τον χαμένο χρόνο της εγκυμοσύνης και της λοχείας, πριν τη δημιουργία οικογένειας. Σε αυτό το ράλι του ανταγωνισμού, προσπαθούν να κερδίσουν έναν καλύτερο μισθό, για να ανταποκριθούν στο κόστος ζωής, τα ενοίκια.
Είναι βία η ερώτηση στη συνέντευξη αν σκοπεύεις να μείνεις έγκυος το επόμενο διάστημα, ή η δήθεν «παροχή» για κρυοσυντήρηση των ωαρίων, που καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι πλασάρεται, ώστε να αποφασίζουν οι επιχειρηματικοί όμιλοι πότε και αν θα γίνουμε μητέρες.
Είναι βία το ότι μια εργαζόμενη για να πάει και να έρθει στη δουλειά του ξοδεύει άπειρες ώρες και σχεδόν ένα μηνιάτικο σε βενζίνες και εισιτήρια, επειδή δεν υπάρχουν ασφαλείς, σύγχρονες και φτηνές μετακινήσεις και επιλέγει την τηλεργασία σαν το μικρότερο κακό.
Τελικά, με την τηλεργασία η εκμετάλλευση εντείνεται, όπως και η εργοδοτική βία. Η εργαζόμενη δουλεύει πιο εντατικά και περισσότερες ώρες, άρα ο εργοδότης την εκμεταλλεύεται περισσότερο. Ο ίδιος μάλιστα, απαλλάσσεται από λειτουργικά έξοδα, αλλά και από την ευθύνη για την υγεία και την ασφάλεια της εργαζόμενης, όπως και τους εργαζόμενου.
Οι γυναίκες καταλήγουν να κάνουν ταυτόχρονα πολλά πράγματα. Να δουλεύουν ενώ παράλληλα ασχολούνται με την φροντίδα παιδιών, ηλικιωμένων, με το νοικοκυριό. Επεκτείνουν τον εργάσιμο χρόνο, για να βγει η δουλειά και να αναπληρώσουν τον χρόνο των διαλειμμάτων. Χάνουν τελικά, πολύτιμο ποιοτικό χρόνο με την οικογένεια, τον σύντροφο, τους φίλους, αφού όλη την ημέρα δουλεύουν. Οι εργαζόμενοι, τα νέα ζευγάρια δεν μένουν σε βίλες, αλλά σε σπίτια μικρά, με αποτέλεσμα τα παιδιά να περιορίζονται σε δωμάτια και αυτό οδηγεί συχνά σε συγκρούσεις. Ακόμα και παιδιά να μην υπάρχουν στο σπίτι, ένα ζευγάρι που τηλεργάζεται με μεγάλη πίεση και εντατικοποίηση, καυγάδες στη δουλειά, επηρεάζεται στη σχέση του, δημιουργούνται τριβές και συγκρούσεις.
Αυτή η ζωή, μπορεί να γεννήσει ή να εντείνει την ενδοοικογενειακή βία. Αφήνει τη γυναίκα εγκλωβισμένη στο σπίτι, απομονωμένη από τους συναδέλφους της, οριακά την καθιστά ανίκανη να αντιδράσει, να ξεφύγει από μια τέτοια σχέση. Έχει επιπτώσεις και στην ψυχολογία. Βλέπουμε στους χώρους μας για παράδειγμα να έχουν αυξηθεί οι κρίσεις πανικού.
Τις προηγούμενες μέρες ανακοινώθηκαν απολύσεις στην Openbet, μια εταιρεία πληροφορικής. Οι περισσότεροι συνάδελφοι που ανακοινώθηκε ότι θα απολυθούν είναι αποκλειστικά τηλεργαζόμενοι. Αποδεικνύει και αυτό, ότι αυτή η μορφή εργασίας κάνει τον εργαζόμενο πιο ευάλωτο στην απόλυση, γεγονός που έχει επίπτωση στην οικονομική ανεξαρτησία της γυναίκας και άρα στο ότι είναι δύσκολο να απεμπλακεί από μια κακοποιητική σχέση, έναν γάμο που μπορεί να μη θέλει πια κλπ
Η εργοδοσία όχι μόνο αποκρύπτει τις επιπτώσεις της τηλεργασίας στη ζωή μας, αλλά μας την πλασάρει ως λύση ρίχνοντας στις πλάτες των εργαζόμενων γυναικών την ατομική ευθύνη για τα παιδιά, τους ηλικιωμένους, τις ευθύνες της οικογένειας, την ακρίβεια που πετσοκόβει τους μισθούς μας. Δεν επιδιώκει μόνο να συναινούμε σιωπηρά σ’ αυτή τη μορφή εργασίας, αλλά και να την αποζητούμε ως λύση στα καθημερινά μας προβλήματα.
Η συλλογική μας δράση μέσα από το σωματείο μας, η κοινή δράση με την ΟΓΕ πρέπει να φωτίζει τις δυνατότητες του 21ου αι. Το σύγχρονο και προοδευτικό είναι όλοι να έχουμε μόνιμη και σταθερή δουλειά. Είναι η μείωση του εργάσιμου χρόνου, για να έχουμε χρόνο για αθλητισμό, πολιτισμό, ψυχαγωγία, έρωτα, για την οικογένεια. Είναι όλα τα παιδιά να έχουν θέση σε έναν παιδικό σταθμό, να έχουν οι εργαζόμενες μητέρες και πατέρες άδειες και παροχές, όσο τα παιδιά πηγαίνουν σχολείο. Να έχουμε υψηλού επιπέδου, δωρεάν φροντίδα των ηλικιωμένων και των ΑΜΕΑ με ευθύνη του κράτους.
Μαρία Καπελλάκη,
Μέλος του Δ.Σ. του Σ.Ε.ΤΗ.Π. νομού Αττικής.
Ομιλία στο πλαίσιο της ημερίδας της Ο.Γ.Ε, μπροστά στην Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών με θέμα : «Αγωνιζόμαστε ενάντια σε κάθε μορφή βίας κατά των γυναικών στην εργασία, στην εκπαίδευση, στην οικογένεια, ενάντια στη βία των ιμπεριαλιστικών πολέμων και της προσφυγιάς».
Σάββατο 25 Νοέμβρη 2023 στη Νομική Σχολή της Αθήνας
Μαρία Καπελλάκη,
Μέλος του Δ.Σ. του Σ.Ε.ΤΗ.Π. νομού Αττικής.
Suha Dorkhom, δικηγόρος και εκπρόσωπος της Παλαιστινιακής Πρεσβείας στην Ελλάδα, στον χαιρετισμό που απηύθυνε από το βήμα της ημερίδας